Bệnh Tay Chân Miệng: Nguyên Nhân, Triệu Chứng và Cách Phòng Ngừa

Bệnh tay chân miệng là một bệnh nhiễm trùng thường gặp ở trẻ em, đặc biệt là trẻ dưới 5 tuổi. Bệnh gây ra các vết loét ở miệng, lòng bàn tay và lòng bàn chân. Mặc dù thường diễn biến nhẹ, bệnh vẫn có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm nếu không được chăm sóc đúng cách. Việc hiểu rõ về nguyên nhân, triệu chứng và các biện pháp phòng ngừa là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe cho trẻ.

Nguyên nhân gây bệnh tay chân miệng:

Bệnh tay chân miệng chủ yếu do các loại virus thuộc nhóm Enterovirus gây ra, trong đó phổ biến nhất là Coxsackievirus A16 và Enterovirus 71 (EV71). Virus lây lan dễ dàng qua tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết từ mũi, họng, nước bọt, chất dịch từ các nốt mụn nước hoặc phân của người bệnh. Các con đường lây truyền thường gặp bao gồm:

Tiếp xúc trực tiếp: Chạm vào người bệnh, đặc biệt là khi họ đang có các nốt mụn nước bị vỡ.

Tiếp xúc với đồ vật bị nhiễm virus: Chẳng hạn như đồ chơi, tay nắm cửa, bề mặt bàn ghế mà người bệnh đã chạm vào.

Qua đường hô hấp: Hít phải các giọt bắn khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện.

Qua đường tiêu hóa: Tiếp xúc với phân của người bệnh (ví dụ như khi thay tã).

Triệu chứng của bệnh tay chân miệng:

Các triệu chứng của bệnh tay chân miệng thường xuất hiện sau khoảng 3-7 ngày kể từ khi bị nhiễm virus (thời gian ủ bệnh).

Các triệu chứng điển hình bao gồm:

Sốt: Trẻ có thể bị sốt nhẹ hoặc sốt cao (38-39 độ C).

Đau họng: Trẻ có thể cảm thấy đau rát khi nuốt.

Mệt mỏi, biếng ăn: Trẻ có thể quấy khóc, bỏ bú hoặc ăn ít hơn bình thường.

Xuất hiện các nốt ban và mụn nước: Đây là dấu hiệu đặc trưng của bệnh. Các nốt ban thường không ngứa và có thể xuất hiện ở:

Miệng: Các vết loét nhỏ, đau ở bên trong má, lợi, lưỡi.

Lòng bàn tay và lòng bàn chân: Các nốt ban dẹt hoặc hơi gồ lên, đôi khi có mụn nước ở giữa.

Mông và bộ phận sinh dục: Ít gặp hơn.

Các biến chứng nguy hiểm:

Mặc dù đa số các trường hợp bệnh tay chân miệng đều nhẹ và tự khỏi sau 7-10 ngày, một số ít trường hợp, đặc biệt là khi nhiễm virus EV71, có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như:

• Viêm não - màng não: Gây sốt cao, co giật, rối loạn tri giác, hôn mê.

• Viêm cơ tim: Gây khó thở, tim đập nhanh, suy tim.

• Phù phổi cấp: Gây khó thở dữ dội, tím tái.

• Liệt mềm cấp: Yếu hoặc liệt các chi.

Cách phòng ngừa bệnh tay chân miệng:

Hiện nay chưa có vắc-xin phòng bệnh tay chân miệng, do đó các biện pháp phòng ngừa chủ yếu tập trung vào việc hạn chế sự lây lan của virus:

• Vệ sinh cá nhân:

Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch, đặc biệt là trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh, sau khi thay tã cho trẻ và sau khi tiếp xúc với người bệnh hoặc các bề mặt nghi ngờ nhiễm virus.

Dạy trẻ rửa tay đúng cách.

• Vệ sinh môi trường:

Thường xuyên lau chùi các bề mặt tiếp xúc thường xuyên như đồ chơi, tay nắm cửa, sàn nhà bằng dung dịch khử khuẩn.

Đảm bảo nhà cửa thông thoáng, sạch sẽ.

• Cách ly người bệnh:

Trẻ bị bệnh cần được nghỉ ngơi tại nhà, không đến trường hoặc các nơi công cộng khác cho đến khi hết các triệu chứng (thường là sau 7-10 ngày).

Tránh tiếp xúc gần với người bệnh, đặc biệt là trẻ nhỏ và phụ nữ có thai.

• Xử lý chất thải đúng cách:

Thu gom và xử lý đúng cách các chất thải của người bệnh (phân, chất nôn).

Khử khuẩn các vật dụng cá nhân của người bệnh.

• Theo dõi và phát hiện sớm:

Cha mẹ và người chăm sóc trẻ cần theo dõi sát sao các dấu hiệu của bệnh.

Khi trẻ có các triệu chứng nghi ngờ, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được khám và tư vấn kịp thời.

Việc chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa là cách tốt nhất để bảo vệ trẻ em khỏi bệnh tay chân miệng và giảm thiểu nguy cơ xảy ra các biến chứng nguy hiểm. Hãy luôn chú ý đến vệ sinh cá nhân và môi trường sống để đảm bảo sức khỏe cho cả gia đình bạn nhé!

Phòng DS-TT&GDSK